objectives of consumer protection act – ग्राहक संरक्षण कायदा, २०१९ 

1/11/2021

ग्राहक संरक्षण कायदा, २०१९

तीस वर्षे जुना ग्राहक संरक्षण अधिनियम १९८६ बदलला आहे आणि ग्राहक संरक्षण कायदा, २०१९ अस्तित्वात आला आहे.
नवीन कायद्यात ग्राहकांच्या अधिक हक्कांच्या संरक्षणासाठी अनेक उपाययोजना करण्याचा प्रस्ताव आहे आणि विद्यमान नियम अधिक कडक केले आहेत. केंद्रीय नियामकाचा परिचय, दिशाभूल करणार्‍या जाहिरातींसाठी कठोर दंड आणि ई-कॉमर्स आणि इलेक्ट्रॉनिक सेवा प्रदात्यांकरिता objectives of consumer protection act मार्गदर्शक तत्त्वे ही काही मुख्य वैशिष्ट्ये आहेत.

ग्राहक न्यायालये:

ग्राहक निवारण आयोग, म्हणजेच ग्राहक न्यायालये, जिल्हा, राज्य व राष्ट्रीय पातळीवर ग्राहकांच्या तक्रारी दूर करण्यासाठी असतात. या कायद्याने खास न्यायाधिकार क्षेत्र वाढवले आहे, याचा अर्थ ग्राहकांच्या न्यायालयांच्या मूल्यांच्या आधारे खटले दाखल करण्याची न्यायालयांची क्षमता वाढते. राज्य आणि राष्ट्रीय आयोगांच्या तुलनेत जिल्हा न्यायालयांमध्ये स्थानिक पातळीवर कामकाज सहज शक्य असल्याने जिल्हा न्यायालयांची मर्यादा १ कोटी रुपयांपर्यंत वाढविणे ही सोयीची सुविधा ठरणार आहे.
नवीन कायद्यानुसार ग्राहक कोठूनही आपली तक्रार न्यायालयात दाखल करू शकतात. यामुळे मोठा दिलासा मिळाला कारण यापूर्वी त्यांना विक्रेता किंवा सेवा प्रदाता असलेल्या क्षेत्रात तक्रार नोंदवणे आवश्यक होते. ई-कॉमर्स खरेदीतील वाढ लक्षात घेता हा एक योग्य आणि मोठा बदल आहे, जिथे विक्रेता कोठेही असू शकेल. याव्यतिरिक्त, नवीन कायद्यानुसार ग्राहकांना व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे सुनावणी घेण्याची सुविधा आहे, ज्यामुळे त्याचे पैसे आणि वेळ दोन्हीची बचत होते.

उत्पादनाचे उत्तरदायित्व:

objectives of consumer protection act या कायद्याने उत्पादनाच्या उत्तरदायित्वासाठी तरतुदी प्रस्तावित केल्या आहेत ज्यायोगे एखाद्या उत्पादकाला किंवा सेवा प्रदात्याने एखाद्या ग्राहकांना उत्पादन / सदोष किंवा चांगली सेवा दिली नसेल तर त्यामुळे नुकसान झाल्यास त्यांना नुकसान भरपाई द्यावी लागेल. उदाहरणार्थ, जर उत्पादनाच्या दोषांमुळे प्रेशर कुकर फुटला आणि ग्राहकाला हानी पोहचली तर उत्पादकाला दुखापत झाल्यास नुकसान भरपाई द्यावी लागेल. पूर्वी ग्राहकांना फक्त उत्पादनाची मूळ किंमत भरपाई म्हणून दिली जात असे. या तरतुदीचा सर्वात महत्त्वाचा परिणाम ई-कॉमर्स प्लॅटफॉर्मवर होईल कारण त्यात सेवाक्षेत्रातील सेवा प्रदात्यांचादेखील समावेश आहे. “उत्पादनाच्या उत्तरदायित्वाची सेवा आता उत्पादकांसह सेवा पुरवठादार आणि विक्रेत्यांपर्यंत वाढविली जाते. याचा अर्थ ई-कॉमर्स साइट आता रेसलर (पुनर्विक्रीकर्ता) म्हणून सुटू शकत नाहीत.

ई-कॉमर्स कंपन्या रडार वर:

ई-कॉमर्स आता थेट विक्रीवर लागू असलेल्या सर्व कायद्यांद्वारे नियंत्रित केले जाईल. मार्गदर्शक सूचनांनुसार अ‍ॅमेझॉन, फ्लिपकार्ट, स्नॅपडील इत्यादी प्लॅटफॉर्मवर विक्रेतांचा तपशील, जसे की त्यांचा पत्ता, वेबसाइट, ईमेल इत्यादी आणि परतावा, एक्सचेंज, कराराच्या अटी आणि वॉरंटी संबंधित वेबसाइटवर पारदर्शकता वाढविणे आवश्यक आहे.
या प्लॅटफॉर्मवर कोणतीही बनावट उत्पादने विकली जात नाहीत याची खात्री करण्याचे काम या कंपन्यांकडेच असेल. अशा कोणत्याही उत्पादनाची जाहिरात नोंदविली गेली किंवा मान्यता मिळाल्यास कंपनीला दंड आकारला जाऊ शकतो. ई-कॉमर्स प्लॅटफॉर्मद्वारे विक्री केलेल्या बनावट उत्पादनांची प्रकरणे सर्रासपणे चालत असल्याने ही सोय योग्य आहे. गेल्या वर्षी डिसेंबरमध्ये झालेल्या एका सर्वेक्षणात असे दिसून आले आहे की एका वर्षात ईकॉमर्स साइटवरून 6,923 पैकी 38% बनावट उत्पादने विकली गेली.

स्वतंत्र नियामक:

या कायद्यात ग्राहकांचे हक्क, अन्यायकारक व्यापार पद्धती, दिशाभूल करणार्‍या जाहिराती आणि सदोष व बनावट वस्तूंच्या विक्रीसाठी दंड थोपटण्यासाठी केंद्रीय नियामक, केंद्रीय ग्राहक संरक्षण प्राधिकरण (सीसीपीए) ची स्थापना करण्याचा प्रस्ताव आहे.
सीसीपीएचा एकूण उद्देश विद्यमान ग्राहक हक्क अधिक बळकट करणे आहे.

Also Visit : https://www.postboxlive.com

Postbox India

Also Visit : https://www.postboxindia.com

Also Visit : https://www.postboxlive.com

Subscribe and be a part of the movement to make wisdom go viral :

https://www.youtube.com/channel/UCto0…

Subscribe our YouTube Channel :

https://www.youtube.com/channel/UCto0…

Postbox India Under rule 18 of the Information Technology (Intermediary Guidelines and Digital Media Ethics Code) Rules, 2021.

Ministry of Information & Broadcasting, Government of India. Postbox India is a News, Advertisement & Content Development Company.

Postbox India & Postbox live web Portal’s is Postbox India’s Leading Online Platform which is a best when it comes to Editorial, Blogs, Advertisement,

News Online. We Provide the best Authentic, Most Relevant Blogs and News for viewers who Always wants to read News Around the World.

Postbox India Services in to Media Sector, Government, Financial, Investment, Business Corporate Industry for News, Multimedia Content, National-International Advertising Products.

Website : https://www.postboxindia.com

Website : https://www.postboxlive.com

Facebook : https://www.facebook.com/indiapostbox

Instagram : http://www.Instagram.com/indiapostbox

LinkedIn : https://www.linkedin.com/in/postboxindia

Tumbler : https://postboxindia.tumblr.com/

Twitter : https://twitter.com/IndiaPostbox

Telegram : t.me/postboxindia